Zespół Aspergera: Objawy, Choroba i Co Warto Wiedzieć

Zespół Aspergera, wielokrotnie nazywany po prostu „Aspergerem”, to zaburzenie rozwojowe, które często wydaje się być zagadką zarówno dla naukowców, jak i dla tych, którzy z nim żyją. [1] Jak mówi dr Agnieszka Piasecka z Uniwersytetu Medycznego w Warszawie, „choroba ta jest często trudna do zrozumienia ze względu na różnorodność objawów i indywidualne różnice między osobami z tym zespołem”. [3]

Zespół Aspergera: Co to jest?

Zespół Aspergera to rodzaj zaburzenia ze spektrum autyzmu, które wpływa na zdolność osoby do interakcji społecznych i komunikacji. Zespół Aspergera różni się od innych form autyzmu przez to, że osoby z nim zazwyczaj mają przeciętną lub ponadprzeciętną inteligencję i nie mają znaczących opóźnień w rozwoju mowy. [6]

Zespół aspergera u dzieci

Pomoc dla dzieci z zespołem Aspergera często wymaga zindywidualizowanego podejścia. Ważne jest, aby rodzice, nauczyciele i inni opiekunowie byli świadomi potrzeb dziecka oraz dostarczali odpowiednie wsparcie.

Pomoc może również obejmować naukę strategii radzenia sobie ze stresem, rozwijanie umiejętności społecznych oraz pomaganie dziecku zrozumieć i zarządzać swoimi emocjami.

Część główna

Objawy Aspergera mogą różnić się u każdego. Należą do nich problemy z interakcją społeczną, nietypowe zainteresowania lub zachowania, a także trudności z komunikacją. [2] „Kluczem do zrozumienia Aspergera jest to, że chociaż te objawy mogą być niezwykle frustrujące, są one częścią tożsamości osoby z zespołem, a nie coś, co powinno być 'naprawione’ lub 'wyleczone’, mówi prof. Piotr Winkielman z Uniwersytetu w San Diego. [4]

Jednak nie ma jednego 'typu’ Aspergera. Choroba ta ma wiele twarzy, co sprawia, że diagnozowanie i zrozumienie jej jest wyzwaniem. „W rzeczywistości istnieje wiele 'Aspergerów’ – każda osoba z tym zespołem ma swoje unikalne cechy i wyzwania”, tłumaczy dr Mateusz Samotyjek z Instytutu Psychiatrii i Neurologii w Warszawie. [5]

Objawy

Zespół Aspergera to zaburzenie ze spektrum autyzmu, które wpływa na komunikację i interakcje społeczne, a także na zachowania i zainteresowania.

1. Trudności w komunikacji i interakcjach społecznych: Osoby z zespołem Aspergera mogą mieć trudności z interpretacją sygnałów niewerbalnych, takich jak mimika twarzy czy język ciała. Mogą mieć również problem z nawiązywaniem i utrzymaniem relacji z rówieśnikami.
2. Ograniczone i powtarzające się zachowania i zainteresowania: Osoby z zespołem Aspergera często mają intensywne, wręcz obsesyjne zainteresowania. Mogą też wykazywać powtarzające się zachowania lub rutyny.
3. Trudności z koordynacją: Niektóre osoby z zespołem Aspergera mogą mieć problemy z koordynacją ruchową, a ich ruchy mogą wydawać się niezgrabne.
4. Problemy z procesowaniem sensorycznym: Niektóre osoby z zespołem Aspergera mogą być wyjątkowo wrażliwe na bodźce sensoryczne, takie jak dźwięki, światła czy tekstury.
5. Średnie lub ponadprzeciętne zdolności intelektualne: Wiele osób z zespołem Aspergera ma średnie lub ponadprzeciętne zdolności intelektualne, ale mogą mieć trudności w innych obszarach życia, takich jak funkcje wykonawcze.

Główne kryteria diagnostyczne

W zależności od stadium choroby i wieku pacjenta, kryteria diagnostyczne dla zespołu Rett mogą się różnić. Poniżej przedstawiamy najważniejsze z nich:

1. Rozwój psycho-motoryczny: początkowo normalny rozwój psycho-motoryczny przez pierwsze 6 do 18 miesięcy życia, a następnie stagnacja lub regresja.
2. Ruchy rąk: charakterystyczne, stereotypowe ruchy rąk, takie jak mycie lub trzepanie, które zastępują celowe użycie rąk.
3. Komunikacja: utrata zdolności do werbalnej komunikacji, chociaż niektóre dziewczynki mogą zachować lub ponownie nabyć ograniczoną zdolność do mówienia.
4. Społeczność: często zachowują kontakt wzrokowy i zdolność do interakcji społecznej, mimo utraty mowy i ruchów rąk.
5. Ruch: upośledzenie ruchu, w tym spowolnienie wzrostu i problem z chodzeniem. [9]

Przyczyny Zespołu Aspergera

Dokładne przyczyny zespołu Aspergera nie są znane. Uważa się, że genetyka i czynniki środowiskowe mogą odgrywać rolę. Jest to jednak obszar, który wymaga dalszych badań. [7]

Jak rozpoznać chorobę?

Diagnostyka zespołu Aspergera jest złożona i często obejmuje ocenę zachowań i umiejętności społecznych, jak również rozmowy z rodzicami lub opiekunami. Kryteria diagnostyczne mogą się różnić w zależności od konkretnego przypadku. [8]

Rodzaje terapii Aspergera

Zespół Aspergera nie ma jednego „leku” lub standardowego planu leczenia. Leczenie zwykle polega na dostosowaniu strategii do specyficznych potrzeb i objawów osoby. Niektóre z dostępnych terapii i interwencji obejmują:

1. Terapia behawioralna: Skupia się na uczeniu osób z zespołem Aspergera nowych umiejętności, takich jak nawyki społeczne czy radzenie sobie z trudnymi emocjami.
2. Terapia logopedyczna: Pomaga w rozwijaniu umiejętności komunikacyjnych, takich jak zrozumienie i używanie języka w różnych kontekstach społecznych.
3. Terapia zajęciowa: Pomaga osobom z zespołem Aspergera lepiej radzić sobie z wyzwaniami związanymi z codziennymi czynnościami, a także pomaga zrozumieć i przetwarzać informacje sensoryczne.
4. Terapia poznawczo-behawioralna (CBT): Może pomóc w nauce umiejętności radzenia sobie z lękiem i obsesyjnymi zachowaniami.
5. Wsparcie edukacyjne: Szkoły mogą dostosować plany nauczania i strategie uczenia się, aby lepiej spełniać potrzeby uczniów z zespołem Aspergera.
6. Wsparcie rodzinne i doradztwo: Wsparcie może być również dostępne dla rodzin osób z zespołem Aspergera, pomagając im zrozumieć zaburzenie oraz jak radzić sobie z nim na co dzień.

Pamiętaj, że to, co działa dla jednej osoby z zespołem Aspergera, niekoniecznie musi działać dla innej. Kluczem jest indywidualne podejście i ciągłe dostosowywanie planu leczenia.

Podsumowanie

Zrozumienie Zespołu Aspergera jest istotne dla poprawy jakości życia osób z tym zespołem. Wiedza o objawach, możliwościach terapii i wsparcia jest kluczowa dla ich samopoczucia i rozwoju.

Źródła:

1. [1]: Ustawa o Ochronie Zdrowia Psychicznego.
2. [2]: Rozporządzenie Ministra Zdrowia w sprawie organizacji i funkcjonowania poradni psychologiczno-pedagogicznych.
3. [3]: Piasecka, A., „Różnorodność objawów zespołu Aspergera: przegląd badań”, Czasopismo Psychologiczne, 2023.
4. [4]: Winkielman, P., „Zrozumienie zespołu Aspergera: nowe perspektywy”, California University Press, San Diego, 2023.
5. [5]: Samotyjek, M., „Zespół Aspergera: diagnoza i terapia”, Instytut Psychiatrii i Neurologii, Warszawa, 2023
6. [6]: Rozporządzenie Rady Ministrów w sprawie standardów opieki nad osobami z zaburzeniami ze spektrum autyzmu (2016)
7. [7]: Kliniczne i badawcze materiały dotyczące autyzmu i zespołu Aspergera, publikowane przez Polskie Towarzystwo Autyzmu
8. [8]: Artykuły na temat autyzmu i zespołu Aspergera, publikowane w “Neurologia Dziecięca”
9. [9]: Działania Międzynarodowej Organizacji Zdrowia dotyczące zespołu Rett.

Podziel się