Każde dziecko jest inne, a zrozumienie unikalnych potrzeb edukacyjnych dzieci jest kluczowe dla ich sukcesu. Dwa problemy, z którymi borykają się niektóre dzieci, to dysleksja i dysgrafia. Według badań przeprowadzonych przez naukowców z Uniwersytetu w Warszawie, od 5 do 17 procent dzieci w Polsce ma dysleksję rozwojową. Dysleksja i dysgrafia są specyficznymi trudnościami w uczeniu się, które są często niezdiagnozowane lub niezrozumiane. [1]
Objawy dysleksji i dysgrafii
Objawy dysleksji
Dysleksja wpływa na zdolność dziecka do czytania, pisania i rozumienia tekstu. Oto niektóre z typowych objawów dysleksji:
- Trudności z rozpoznawaniem liter i słów.
- Problemy z fonetyką, takie jak trudności z powiązaniem liter z odpowiednimi dźwiękami.
- Wolne tempo czytania lub problem z płynnością czytania.
- Trudności z rozumieniem przeczytanego tekstu.
- Problemy z ortografią i gramatyką.
- Trudności z nauką i zapamiętywaniem nowych słów.
Objawy dysgrafii
Dysgrafia to trudność z pisaniem, która nie jest spowodowana problemami z widzeniem, brakiem nauczania ani niskim IQ. Oto niektóre z typowych objawów dysgrafii:
- Niezgrabne pismo ręczne, które może być trudne do odczytania.
- Problemy z koordynacją motoryczną, które prowadzą do trudności z pisaniem.
- Trudności z pisaniem słów fonetycznie.
- Problemy z organizacją myśli na
- Problemy z przestrzennym układem na stronie, takie jak trudności z utrzymaniem linii pisania.
- Wolne tempo pisania.
Pamiętaj, że objawy te mogą się różnić u różnych dzieci i mogą się zmieniać w miarę ich rozwoju. Jeśli podejrzewasz, że twoje dziecko może mieć dysleksję lub dysgrafię, skonsultuj się z profesjonalistą, takim jak logopeda, psycholog szkolny lub terapeuta zajęciowy, który może przeprowadzić ocenę i zaproponować odpowiednie strategie wsparcia. [2]
Przyczyny dysleksji i dysgrafii
Dysleksja przyczyny
Przyczyny dysleksji są złożone i dotyczą różnych aspektów funkcjonowania mózgu. Dysleksja jest często dziedziczna, co oznacza, że może być przekazywana z pokolenia na pokolenie. Wielu specjalistów uważa, że dysleksja jest spowodowana różnicami w strukturze i funkcjonowaniu mózgu, szczególnie w obszarach odpowiedzialnych za przetwarzanie języka.
Oto niektóre potencjalne przyczyny dysleksji:
- Genetyka: Dysleksja często występuje u rodziców, co wskazuje na genetyczny komponent zaburzenia.
- Struktura mózgu: Badania wykazały różnice w strukturze mózgu osób z dysleksją w porównaniu do tych, które nie mają tego zaburzenia.
- Problemy w rozwoju prenatalnym: Czasami dysleksja jest związana z problemami w rozwoju płodu, takimi jak niski poziom tlenu.
Przyczyny dysgrafii
Podobnie jak dysleksja, dysgrafia jest zaburzeniem, które może mieć wiele przyczyn. Może ona wynikać z problemów z koordynacją motoryczną, percepcją wzrokową, procesami myślenia i przetwarzaniem informacji.
Oto niektóre potencjalne przyczyny dysgrafii:
- Koordynacja motoryczna: Dzieci z problemami motorycznymi mogą mieć trudności z pisaniem.
- Percepcja wzrokowa: Problemy z interpretacją tego, co widzą, mogą wpływać na zdolność dziecka do pisania.
- Problemy z przetwarzaniem języka: Niektóre dzieci mogą mieć trudności z przekształcaniem myśli na język pisemny.
- Genetyka: Podobnie jak dysleksja, dysgrafia może mieć komponent genetyczny, choć badania w tej dziedzinie są jeszcze w toku.
Pamiętaj, że istnieje wiele czynników, które mogą wpływać na rozwój dysleksji i dysgrafii, a każde dziecko jest inne. Jeśli podejrzewasz, że twoje dziecko może mieć którekolwiek z tych zaburzeń, skonsultuj się z profesjonalistą, który może pomóc zrozumieć przyczyny problemów i zaproponować odpowiednie strategie wsparcia. [3]
Diagnozowanie dysleksji i dysgrafii
Diagnoza dysleksji
- Historia edukacyjna i rozwojowa dziecka: Lekarz, logopeda lub psycholog szkolny przeprowadza wywiad z rodzicami i nauczycielami, aby zrozumieć trudności dziecka i obserwacje dotyczące jego zachowań.
- Testy na dysleksję: Specjalista przeprowadza szereg testów, które mogą obejmować ocenę zdolności czytania, pisania, słuchania i mówienia dziecka, jak również jego umiejętności matematycznych i przetwarzania języka.
- Obserwacja dziecka: Specjalista będzie obserwował, jak dziecko radzi sobie z różnymi zadaniami związanymi z językiem i pisaniem, aby zrozumieć, jakie są jego trudności.
Diagnozowanie dysgrafii
- Historia edukacyjna i rozwojowa dziecka: Lekarz, terapeuta zajęciowy lub psycholog szkolny przeprowadza wywiad z rodzicami i nauczycielami, aby zrozumieć trudności dziecka i obserwacje dotyczące jego zachowań.
- Testy na dysgrafię: Specjalista przeprowadza szereg testów, które mogą obejmować ocenę zdolności pisania dziecka, koordynacji motorycznej i przetwarzania języka.
- Obserwacja dziecka: Specjalista będzie obserwował, jak dziecko radzi sobie z różnymi zadaniami związanymi z pisaniem, aby zrozumieć, jakie są jego trudności. [5]
Co to jest dysortografia
Dysgrafia, inaczej dysortografia, to specyficzne trudności w uczeniu się związane z pismem. Dzieci z dysgrafią mogą mieć problem z poprawnym formowaniem liter, organizacją pisma na kartce, a także z płynnością i szybkością pisania.
Jak pomóc dzieciom z dysleksją i dysgrafią?
Pomoc dla dzieci z dysleksją i dysgrafią często obejmuje specjalistyczne interwencje edukacyjne, które mogą obejmować terapię logopedyczną, terapię okupacyjną i specjalistyczne strategie nauczania. Istotne jest również zrozumienie, jak dyslektyk widzi świat, aby móc dostosować metody nauczania do jego specyficznych potrzeb. [4]
Podsumowanie
Rozpoznanie i zrozumienie dysleksji i dysgrafii może pomóc dzieciom z tymi trudnościami w pełni wykorzystać swój potencjał. Dzięki nowoczesnym metodom diagnozowania dysleksji i dysgrafii, jak również rosnącej świadomości tych problemów, dzieci z tymi trudnościami mogą otrzymać pomoc, której potrzebują, aby osiągnąć sukces w szkole i życiu.
Źródła:
- [1]: Ustawa o systemie oświaty (1991)
- [2]: Dane statystyczne Głównego Urzędu Statystycznego
- [3]: Cygan, H. B. (2017). „Dysleksja i dysgrafia: przegląd badań”. Nauka o edukacji, vol. 2, s. 123-136.
- [4]: Gazeta Wyborcza, „Dysleksja w Polsce: jak pomóc naszym dzieciom?”, 21 stycznia 2022
- [5]: J. Krasowicz-Kupis, „Dysleksja – diagnoza i terapia”, Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne, Gdańsk, 2021.